Portakal Ağacı Detaylı Teknik Bilgi

YETİŞTİRME ÖZELLİKLERİ:

İklim Gereksinimleri:

• Portakallar ılıman ve güneşli iklimleri tercih eder.
• Kışları ılık, yazları sıcak ve nemli geçen bölgeler portakal yetiştiriciliğine uygundur.
• Don riski olmayan alanlar tercih edilir.

Toprak Gereksinimleri:

• İyi drenajlı, derin ve organik maddece zengin topraklar idealdir.
• Ağacın yüksekliği (en az 1 metre) nedeniyle toprak derinliği önemlidir.
• Asidik topraklar portakallar için uygun değildir.
• Toprak pH’ı 6,0 ila 7,0 arasında olmalıdır.

ANAÇLAR (Anaç İsimleri):

• Portakal yetiştiriciliğinde kullanılan yaygın anaçlar şunlardır:
  • Narenciye Anaçları (Citrus spp.): En yaygın anaçlardır. Turunçgil hastalıklarına karşı dayanıklıdırlar.
  • Üç Yapraklı Portakal (Poncirus trifoliata): Kuraklığa ve tuzluluğa dayanıklıdır.
  • Ekşi Portakal (Citrus aurantium): Ağır topraklara uygundur.

TOZLANMA BİYOLOJİSİ (Tozlaşmada Kullanılan Ağaçlar):

• Portakal rüzgarla tozlaşan bir bitkidir.
• Erkek çiçekler dişi çiçeklerden önce açılır. Bu tozlaşma sorunları olasılığını azaltır.
• Bahçeye farklı çeşitlerin dikilmesi verimin arttırılması açısından faydalıdır.
• Tozlaşmaya yardımcı olmak için limon, greyfurt, mandalina gibi portakalla uyumlu diğer meyve ağaçları da portakal bahçelerine dahil edilebilir.

ÇEŞİTLER (Ağaç Türlerinin Adları):

• Yetiştiriciliğe uygun çok sayıda portakal çeşidi vardır.
• En popüler portakal çeşitlerinden bazıları şunlardır:
  • Washington Navel: İnce kabuklu, çekirdeksiz bir portakal çeşididir.
  • Valencia: Kalın kabuklu ve çekirdekli bir portakal çeşididir. Meyve suyu sıkmak için idealdir.
  • Fes: Kalın kabuklu ve çekirdekli bir portakal çeşididir. Aromatik ve lezzetli.
  • Mersin Portakalı: Kalın kabuklu ve çekirdekli bir portakal çeşididir. Tatlı ve sulu.
  • Antalya Portakalı: Kalın kabuklu ve çekirdekli bir portakal çeşididir. İhracatta önemli bir yer tutuyor.

MEYVE BAHÇESİ KURULUMU:

Fidan Dikimi ve Zamanı:

• Portakal fidanları genellikle ilkbaharda, şiddetli kış donları geçtikten sonra dikilir.
• Fidan dikimi için en uygun zaman bölgeye göre değişmektedir.
• Genellikle Mart-Nisan ayları tercih edilir.

Bahçe Yerinin Dikim İçin Hazırlanması:

• Drenajın sağlanması için ekim alanında derin toprak işleme yapılmalıdır.
• Gerektiğinde toprak iyileştiriciler kullanılabilir.
• Dikim çukurları fidan köklerinin rahatlıkla sığabileceği büyüklükte kazılmalıdır.

Fidanlarda Aranan Özellikler:

• Sağlıklı, hastalıksız, budama izleri uygun fidanlar tercih edilmelidir.
• Fidan kökleri budanmamalıdır.

Dikim Mesafesi ve Şekli (Kaç Metre x Kaç Metre Dikilecek):

• Portakal ağaçları çok büyük olduğundan dikim mesafesine dikkat edilmelidir.
• Dikim deseni arazi yapısına göre kare veya üçgen olabilir.
• Genellikle 5-6 metre x 5-6 metre aralıklarla ekim yapılır.

MEYVE BAHÇELERİNİN YILLIK BAKIMI:

Toprak işleme:

• Yabancı ot kontrolü ve toprağın havalandırılması amacıyla yılda bir veya iki kez toprak işleme (toprak işleme) yapılabilir.
• Ancak kök zararını önlemek için ağacın yakınında kazı yapılmamasına dikkat edilmelidir.

Sulama (Ağaç Başına Ortalama Su İhtiyacı):

• Portakal ağaçlarının yıl boyunca suya ihtiyacı vardır. Özellikle meyve tutumu ve gelişme dönemlerinde düzenli sulama önemlidir.
• Damla sulama sistemi su tasarrufu sağlar.
• Ortalama olarak genç bir portakal ağacının (4 yaşına kadar) haftada 20-30 litre suya ihtiyacı vardır, yetişkin bir ağacın ise haftada 40-50 litre suya ihtiyacı vardır.
• Bu değerler yağış miktarına, toprak yapısına, ağacın yaşına ve meyve durumuna göre değişebilmektedir.

Döllenme (NPK Değerleri):

• Toprak analizi yapılmalı ve ihtiyaca göre gübreleme yapılmalıdır.
• İlk birkaç yılda azot (N), fosfor (P) ve potasyum (K) içeren gübreler uygulanabilir.
• Genellikle meyve veren portakal ağaçları için önerilen NPK değerleri 150:50:100 kg/ha’dır. Ancak bu değerler toprak analiz sonuçlarına göre değişiklik gösterebilir.

Hastalıklar ve Zararlılar (Hastalık İsimleri):

• Narenciye tristeza virüsü
• Moria hastalığı
• Narenciye psylla
• Kırmızı ölçek

Budama (Kaç çeşit budama şekli vardır):

• Portakal ağaçlarında genel olarak üç çeşit budama yapılır:
  • Biçimlendirici budama: Genç ağaçlarda şekillendirme amacıyla yapılır.
  • Meyve budaması: Verimi artırmak ve dalları gençleştirmek amacıyla yapılır.
  • Gençleştirme budaması: Yaşı azalan yaşlı ağaçlarda yapılır.

Hasat (Ayda Başlar ve Kaç Kilo Verir):

• Portakal hasadı genellikle çeşide bağlı olarak Kasım ve Mart ayları arasında başlar.
• Portakal verimi yaşa, çeşide, bakım uygulamalarına ve iklim koşullarına göre değişiklik göstermektedir.
• Portakal ağaçları 3-4 yıl sonra meyve vermeye başlar ve ideal şartlarda hektar başına 20-30 ton verim sağlayabilir.

Depolama (Depolanabileceği Gün Sayısı):

• Depolama süresi portakal çeşidine ve olgunluğuna bağlıdır.
• Kalın kabuklu bazı portakal çeşitleri uygun şartlarda (soğuk hava deposu gibi) 2-3 ay saklanabilmektedir.
• Çekirdeksiz portakal çeşitleri daha çabuk bozulur ve hasattan hemen sonra tüketilmelidir.

Ek Bilgiler:

• Portakal ağaçları için rüzgardan korunma önemlidir.
• Portakal ağaçları kendi kendine tozlaşabilir ancak verimi artırmak için farklı çeşitlerin bir arada dikilmesi önerilir.
• Portakal yetiştiriciliği hakkında daha detaylı bilgi için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın internet sitesine ([ülkenizdeki ilgili tarım bakanlığı internet sitesi]) ve ziraat üniversitelerinin araştırma raporlarına başvurabilirsiniz.

Not: Bu bilgiler genel bir çerçeve sağlar. Portakal yetiştiriciliğinde başarı için bölgenize ve portakal çeşidinize özel bilgilerin edinilmesi ve uygulanması çok önemlidir.

kaynak: https://gemini.google.com