YETİŞTİRME ÖZELLİKLERİ:

İklim Talebi:

• Erikler ılıman iklimleri tercih eder.
• Kışları soğuk, yazları sıcak ve kurak geçen bölgeler erik yetiştiriciliğine uygundur.
• Don riski olmayan alanlar tercih edilir.

Toprak Gereksinimleri:

• İyi drenajlı, derin ve organik maddece zengin topraklar idealdir.
• Ağacın yüksekliği (en az 1 metre) nedeniyle toprak derinliği önemlidir.
• Asidik topraklar erik için uygun değildir.
• Toprak pH’ı 6,0 ila 7,0 arasında olmalıdır.

ANAÇLAR (Anaç İsimleri):

• Erik yetiştiriciliğinde kullanılan yaygın anaçlar şunlardır:
  • Erik Anaçları (Prunus Domestica): En yaygın anaçlardır. Erik hastalıklarına karşı dayanıklıdırlar.
  • Ahududu Anaçları (Rubus idaeus): Kuraklığa ve kireçli topraklara dayanıklıdır.
  • Mirabelle Anaçları (Prunus insititia): Ağır topraklara uygundur.

TOZLANMA BİYOLOJİSİ (Tozlaşmada Kullanılan Ağaçlar):

• Erik rüzgarla tozlaşan bir bitkidir.
• Erkek çiçekler dişi çiçeklerden önce açılır. Bu tozlaşma sorunları olasılığını azaltır.
• Bahçeye farklı çeşitlerin dikilmesi verimin arttırılması açısından faydalıdır.
• Tozlaşmaya yardımcı olmak için kiraz, badem, şeftali ve kayısı gibi erikle uyumlu diğer meyve ağaçları da erik bahçelerine dahil edilebilir.

ÇEŞİTLER (Ağaç Türlerinin Adları):

• Yetiştiriciliğe uygun çok sayıda erik çeşidi vardır.
• En popüler erik çeşitlerinden bazıları şunlardır:
  • Sarı Erik: Tatlı ve sulu bir erik çeşididir.
  • Siyah Erik: Ekşi ve aromatik bir erik çeşididir.
  • Macar Eriği: Kurutulmuş erik yapımında kullanılan bir erik çeşididir.
  • Bursa Kara Erik: Taze ve kurutulmuş olarak tüketilen bir erik çeşididir.
  • Tatlı Erik: Tatlı ve çekirdeksiz bir erik çeşididir.

MEYVE BAHÇESİ KURULUMU:

Fidan Dikimi ve Zamanı:

• Erik fidanları genellikle ilkbaharda, şiddetli kış donları geçtikten sonra dikilir.
• Fidan dikimi için en uygun zaman bölgeye göre değişmektedir.
• Genellikle Mart-Nisan ayları tercih edilir.

Bahçe Yerinin Dikim İçin Hazırlanması:

• Drenajın sağlanması için ekim alanında derin toprak işleme yapılmalıdır.
• Gerektiğinde toprak iyileştiriciler kullanılabilir.
• Dikim çukurları fidan köklerinin rahatlıkla sığabileceği büyüklükte kazılmalıdır.

Fidanlarda Aranan Özellikler:

• Sağlıklı, hastalıksız, budama izleri uygun fidanlar tercih edilmelidir.
• Fidan kökleri budanmamalıdır.

Dikim Mesafesi ve Şekli (Kaç Metre x Kaç Metre Dikilecek):

• Erik ağaçları orta büyüklükte ağaçlardır. Dikim mesafesi buna göre belirlenmelidir.
• Dikim deseni arazi yapısına göre kare veya üçgen olabilir.
• Genellikle 5-6 metre x 5-6 metre aralıklarla ekim yapılır. Ancak bu değerler erik çeşidine ve toprağın verimliliğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

MEYVE BAHÇELERİNİN YILLIK BAKIMI:

Toprak işleme:

• Yabancı ot kontrolü ve toprağın havalandırılması amacıyla yılda bir veya iki kez toprak işleme (toprak işleme) yapılabilir.
• Ancak kök zararını önlemek için ağacın yakınında kazı yapılmamasına dikkat edilmelidir.

Sulama (Ağaç Başına Ortalama Su İhtiyacı):

• Erik ağaçları yıl boyunca suya ihtiyaç duyar. Özellikle meyve tutumu ve gelişme dönemlerinde düzenli sulama önemlidir.
• Damla sulama sistemi su tasarrufu sağlar.
• Ortalama olarak genç bir erik ağacının (3 yaşına kadar) haftada 20-30 litre suya ihtiyacı vardır, yetişkin bir ağacın ise haftada 40-50 litre suya ihtiyacı vardır.
• Bu değerler yağış miktarına, toprak yapısına, ağacın yaşına ve meyve durumuna göre değişebilmektedir.

Döllenme (NPK Değerleri):

• Toprak analizi yapılmalı ve ihtiyaca göre gübreleme yapılmalıdır.
• İlk birkaç yılda azot (N), fosfor (P) ve potasyum (K) içeren gübreler uygulanabilir.
• Genellikle meyve veren erik ağaçları için önerilen NPK değerleri 100:30:80 kg/ha’dır. Ancak bu değerler toprak analiz sonuçlarına göre değişiklik gösterebilir.

Hastalıklar ve Zararlılar (Hastalık İsimleri):

• Erik monilia hastalığı
• Erik yaprağı lekesi hastalığı
• Erik bakteriyozis hastalığı
• Erik pas hastalığı
• Erik güvesi
• Yaprak bitleri

Budama (Kaç çeşit budama şekli vardır):

Erik ağaçlarında genel olarak üç çeşit budama yapılır:

• Biçimlendirici budama: Genç ağaçların şeklini geliştirmek için yapılır.
• Meyve budaması: Verimi artırmak ve dalları gençleştirmek amacıyla yapılır.
• Gençleştirme budaması: Yaşlı ağaçlarda yapılır.
• Gençleştirme budaması: Verimi azalan yaşlı ağaçlarda yapılır.

Hasat (Ayda Başlar ve Kaç Kilo Verir):

• Erik hasadı genellikle çeşide bağlı olarak Temmuz ve Eylül ayları arasında başlar.
• Erik verimi yaşa, çeşide, bakım uygulamalarına ve iklim koşullarına göre değişir.
• Erik ağaçları 3-4 yıl sonra meyve vermeye başlar ve ideal şartlarda hektar başına 8-10 ton verim sağlayabilir.

Depolama (Depolanabileceği Gün Sayısı):

• Depolama süresi erik çeşidine ve olgunluğuna bağlıdır.
• Sert ve olgunlaşmamış erik çeşitleri uygun şartlarda (soğuk hava deposu gibi) 2-3 hafta saklanabilir.
• Tam olgunlaşmış erik çeşitleri daha çabuk bozulur ve hasattan hemen sonra tüketilmelidir.

Ek Bilgiler:

• Erik ağaçları için özellikle çiçeklenme döneminde rüzgardan korunma önemlidir.
• Erik kendi kendine meyve veren bir ağaçtır. Ancak bazı durumlarda verimi artırmak için farklı çeşitlerin bir arada dikilmesi tavsiye edilir.
• Erik yetiştiriciliği hakkında daha detaylı bilgi için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın internet sitesine ([ülkenizdeki ilgili tarım bakanlığı internet sitesi]) ve ziraat üniversitelerinin araştırma raporlarına başvurabilirsiniz.
• Erik çeşidinize özel bakım uygulamaları edinmek için fidanlarınızı satın aldığınız fidanlığa veya yerel bir ziraat mühendisine danışın.

Not: Bu bilgiler genel bir çerçeve sağlar. Erik yetiştiriciliğinde başarı için bölgenize ve erik çeşidinize özgü bilgileri edinmek ve uygulamak çok önemlidir.

kaynak: https://gemini.google.com