Elma içkurdu [Cydia pomonella L. (Lepidoptera: Tortricidae)]

Tanımı ve Zarar:

• Erginler gri renkli, 10-12 mm boyunda ve yumurtaları oval yapılı ve 1-1,2 mm büyüklüğündedir.
• Larva, 15-20 mm boyunda ve kirli beyaz pembemsi renktedir.
• Nisan sonu-mayıs başında çıkan kelebekler yumurtalarını genellikle meyvelere bırakır.
• Larva, genellikle meyvelerin birbirine veya yapraklara temas ettiği yanak kısımlarından girer.
• Kış aylarını meyveler ve toprak altında geçirir.
• Genellikle yılda 2-3 döl verir.

Mücadelesi:

• Yaz aylarında dökülen meyvelerin toplanması ve imha edilmesi.
• Depolama evlerinin ceviz bahçelerine yakın kurulmaması.
• Yaz aylarında ve sonbaharda ağaç gövdesi ile kalın dallara oluklu mukavva sarılarak, haftalık kontrollerle buralardan toplanan larva ve pupalar öldürülmesi.
• Doğal düşmanların korunması ve etkinliklerinin artırılması.

Kimyasal mücadele için:

• Meyveler fındık iriliğinde iken 1. ilaçlama yapılır.
• Diğer ilaçlamalar, ilacın etki süresine göre 15-20 gün ara ile 1 veya 2 kez tekrarlanır.
• Elmada uygulanan “Tahmin ve Uyarı Modeli” cevizde de kullanılabilir.

Ceviz büyük yaprakbiti [Callaphis juglandis (Goeze)], Ceviz küçük yaprakbiti (Chromaphis juglandicola Kalt.) (Hemiptera; Aphididae)

Tanımı ve Zarar:

• Her iki türün ergin bireyleri de yeşilimsi sarı renkli ve 1,5-2,0 mm boylarındadır.
• Yaprak ve sürgünlerde bitki özsuyu ile beslenirler.
• Yaprakbiti yoğunluğu ilkbaharda yükseldiğinde meyve iriliğinde bir düşüş görülür.
• Yaz aylarında yüksek yaprakbiti yoğunluğu meyve içlerinin buruşmasına neden olur.
• Aynı zamanda salgıladıkları tatlımsı madde ile de meyve ve yapraklar üzerinde fumajine (kara ballık) oluşumuna neden olurlar.

Mücadelesi:

• Yeni tesis bahçelerde sık dikim yapılmamalı, aşırı sulama ve azotlu gübre uygulamasından kaçınılmalıdır.
• Bahçe içi ve çevresinde yabancıot temizliğine özen gösterilmeli ve ağaçlar her yıl düzenli budanarak bahçe içi hava sirkülasyonu iyi sağlanmalıdır.
• Doğal düşmanların korunması ve etkinliklerinin artırılması.
• Genellikle ilkbaharda tek ilaçlama yeterlidir.

Ceviz yaprak gal akarı (Eriophyes tristriatus Nalepa), Ceviz yaprakuyuzu (Aceria erinea Nalepa), (Acarina: Eriophyidae)

Tanımı ve Zarar:

• 0,1-0,2 mm civarında olan Ceviz uyuz akarları çıplak gözle görülemez.
• Kış aylarını tomurcuklar içinde geçirirler.
• İlkbaharda yaprak tomurcuklarının sürmeye başlamasıyla birlikte ergin bireyler kıslaktan çıkarak, yaprakçıklarda beslenmeye başlar.
• Emgi yaparak beslenir ve emgi sırasında salgıladıkları toksik madde ile de bitki dokusunda deformasyona (gal, kabartı) yol açmaktadır.
• Yoğun bulaşmalarda, yapraklar erken dökülür, meyvenin şekli bozulabilir.

Mücadelesi:

• Hafif bulaşmalarda budama yapılarak bulaşık yaprak ve sürgünlerin bahçeden uzaklaştırılması ve imha edilmesi.
• Doğal düşmanların korunması ve etkinliklerinin artırılması.

Kimyasal mücadelede:

• İlkbaharda yaprak ve sürgünler kontrol edilerek, zararlının oluşturduğu gallar aranır ve yapraklarda zarar belirtisi görüldüğünde ilaçlama yapılır.

Armut Kaplanı (Stephanitis pyri):

Tanım ve Zarar Şekli:

Küçük boyutlu, süslü bir böcek olan erginler 3.0×2.0 mm boyutlarındadır. Kanatları saydam ve petek desenlidir. Larvalar yaprak altlarında beslenir ve yapraklarda emgi yaparak bitki özsuyu ile beslenir. Yapraklarda renk açılması ve küçük siyah lekeler görülür. Yılda 2-3 döl verir.

Zararları:

Ceviz ağaçlarının yapraklarında emgi yaparak ürün kaybına ve yapraklarda renk açılmasına neden olur. Meyve kalitesini düşürebilir.

Mücadele Yöntemleri:

Stethocomıs pyri gibi doğal düşmanların korunması, seçici pestisitlerin kullanımı, çevresel faktörlerin dikkate alınması ve mücadelede kimyasal yöntemlerin kontrollü kullanımı önerilir.

Ağaç Sarı Kurdu (Zeuzera pyrina):

Tanım ve Zarar Şekli:

Erginler büyük yapılı, beyaz renkli ve üzerinde koyu benekler bulunan böceklerdir. Larvalar ağaçların odun kısımlarında beslenerek gövde ve dallarda galeriler açarlar. Bu galeriler ağaçların zayıflayıp kırılmasına ve kurumasına neden olabilir.

Zararları:

Ağaçların gövde ve dallarında galeriler açarak ağaçların zayıflamasına, kırılmasına ve kurumasına neden olur.

Mücadele Yöntemleri:

Ağaçların düzenli budanması, zararlı larvaların galerilerine tel sokularak veya gaz formülasyonlu insektisit enjekte edilerek öldürülmesi önerilir.

Çamuratan (Agalmatium flavescens):

Tanım ve Zarar Şekli:

Erginler 4-5 mm boyutlarında kirli sarı renkte böceklerdir. Larvalar otsu bitkilerde beslenir ve daha sonra ağaçlara geçerek yumurtalarını bırakırlar. Zararlı, yılda 1 döl verir.

Zararları:

Çiçek, taze sürgün ve meyve saplarında emgi yaparak bitki dokusunda yaralanmalar, rengin değişmesi ve dökülmelere neden olabilir.

Mücadele Yöntemleri:

Ağaçlardaki yumurta paketlerinin temizlenmesi, yabancı ot temizliği ve pestisit kullanımı önerilir.

Ceviz Yaprak Galerigüvesi (Caloptilia roscipennella):

Tanım ve Zarar Şekli:

Küçük kelebekler olan erginler, ceviz yapraklarına yumurtalarını bırakır. Larvalar yapraklarda galeriler açarak beslenir ve zarar verirler.

Zararları:

Yapraklarda galeriler açarak sürgünlerde deformasyonlara ve yapraklarda kurumalara neden olabilir.

Mücadele Yöntemleri:

Kimyasal mücadele, doğal düşmanların korunması ve bahçe bakımının düzenli yapılması önerilir.

Diğer Zararlılar:

Tanım ve Zarar Şekli:

Kahverengi koşnil, dut kabuklu biti, bağ pamuklu koşnil ve kargalar gibi zararlılar da ceviz bahçelerinde zaman zaman sorunlara neden olabilirler.

Mücadele Yöntemleri:

Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerinden bilgi alarak sorunun çözümüne yönelik adımlar atılabilir.

Dikkat: Bu belge yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Ceviz zararlıları ile mücadele için Tarım ve Orman Bakanlığı’na ve ziraat mühendislerine danışmanızı önemle tavsiye ederiz.